zaterdag 1 januari 2011

Dood en leven te Tsjesjegora


Djodja Maroz of Grootvader Vorst bij de kerstboom van Rima. De kerstperiode heeft in Rusland nog weinig verbintenis met religie. Het communisme veegde vele oude sporen van heiligen uit, de kapel van het dorp, die tot opslagruimte werd omgedoopt, kreeg nooit haar oude glorie terug en bleef verweesd achter. Nieuwjaar en de president zijn speech op TV voor het Kremlin in Moskou als enige zekerheid in dit belachelijk poppentheater, dat Russissche politiek heet. De stroom viel ook letterlijk uit op oudejaarsavond en heimelijk droomden we dat dit de hele avond ook zo zou blijven. Ten eerste omdat Medvedev's zijn smoelwerk ons de spuigaten uitloopt. (Of hij nu iets zinnigs gedaan heeft of niet, samen met die andere clown, Poetin genaamd, krijgen ze elke dag hun stek op TV en in de krant.)Maar toch hielden we eerder van de stroompanne omdat het jaar op zijn laatste benen liep met buiten een sneeuwstorm over de dennewouden en de dorpen daar tussenin, en dit alles bij een pjetska (russische houtstoof waar het eten in wordt klaargemaakt)geflankeerd door de laatste oudjes van het dorp badend in het licht van een petroleumlamp veel schoner is dan moderne gloeilampen. Maar dit sprookje zou te veel sprookje zijn geweest en zo rond elven sprongen de lichten aarzelend terug aan boven de gevulde tafel vol typische gerechten bij Rima's. Bijna het halve dorp (lees Marie-ivana, Tamara en Michael) was er om oud naar nieuw te vieren. Er werd ons door hen gewaarschuwd dat we gegarandeerd zouden worden afgeranseld in de tijdelijke opzet van een 'Discoteka' te Peremen, het grotere dorp aan de overkant van de rivier, dus bleven we wijselijk bij hen. In de vooravond trok er een kleine sneeuwstorm over het oude dorp in het oude jaar. Tevergeefs was onze poging om de paden tussen de houten panden van de levenden te vrijwaren, zodat ze allen veilig Rimas' zouden bereiken,tijdens de nacht laaide die nog op en veegde onze sporen uit. Op een beter jaar dan het vorige, met bospaddestoelen,smoelpap en zwarte bosbessenlikeur,bereikten we het jaar 11. Waarschijneljk de laatste winter dat zij hier samen doorbrengen in het dorp. De staat heeft hen een gunstig voorstel gedaan om in de stad een appartement te betrekken. De 'Poetins' (openbare telefoons) die hier, en in alle andere uithoeken van Rusland staan, onder diens welklinkende naam zijn bewind zijn geplaatst, zullen nog nuttelozer worden met de dag, dan deze hier in Tsjesjegora feitelijk als is. Hij gaf een mooi kleuraccent van blauw en rood in het beeld dat ik op de eerte avond in de monotoon-getinte duisternis van het taiga-dorp nam en daarmee is de kous af. Een dag eerder dan de laatste van het jaar, werd een vrouw van 65 uit Jasna, die hier werd geboren, haar plaats terug gegeven. Het kerkhof ligt verscholen in het dennewoud. Een mensenstoet volgde de Brincka, een oude sovjet-camionette. Een kist met roze stof bekleed en een gouden kruis erop verdween voorgoed in de aarde. De dienst werd hier door een oudere vrouw, als plaatsvervanger van de priester op het kerkhof verzorgd. De huizen liggen er al verlaten bij, dan maar nog te zwijgen van de houten kapel na 70 jaar communisme. Nadat ze definitief onder de aarde was verdwenen, werd een laatste glas vodka en een stuk brood met vis en augurk genuttigd voor haar. Daar er ons werd op gewezen, enkel door een paar 'jongere' mannen van de familie, namen we geen foto's van dit alles. Al was dit vroeger helemal geen taboe om dit in beeld te brengen. We kregen nl.op in oude koekedozen bewaarde foto's reeds verschillende begrafenisstoeten te zien van hun dierbaren. Vladimir en ik bevestigden de gedenkplaten van Rimas' Zoon en man, die in minder dan een jaar stierven, aan de tijdelijke houten kruisen tijdens het afscheid van de overleden vrouw. De familie ging terug richting Jasna en bezorgde aan de bewoners van het dorp, vodka, brood en soep om dit als begrafenismaal tot hen te nemen. Dood en leven te Tsjesjegora, en ik dankzij Vladimir, hier heel dicht bij betrokken.
check

http://www.motoknitok.livejournal.com/

Het verdwijnen van de dorpen valt niet alleen samen met de dood van mensen,
zo bezochten we de school van Veegora,waarvan de laatste 10de klas ontbrak en de 9de slechts door 4 meisjes werd bevolkt. Wie de kans krijgt trekt weg uit dit vergeten gat.
Ik op mijn beurt hier vanuit Arkhangelsk, de stad aan een baai van de Witte zee.
Olga, op haar beurt,naar de States, aan de Atlantische oceaan. Wie de kans krijgt trekt ook weg uit Arkhangelsk.
Onderweg naar hier, te Karpogori bij het busstation, vroegen bewoners verwonderlijk wat ik in Tsjesjegora wel zocht, er was daar volgens hen nl. niets. Dat ze dachten dat ik uit Tadjikistan kwam met mijn baard, even onterecht. Al begint het echt wel tijd te worden dat ik een barbier bezoek bij de witte zee... Want echt warmte heeft zo een luizenbaard nu ook weer niet.
Groeten uit Arkhangelsk
Koen

Geen opmerkingen:

Een reactie posten